Sağlık Profesyonellerinin Dergisi
19 Ekim 2017

Dünya’da her yıl yüzbinlerce yaşlı şiddete, suistimale veya ihmale maruz kalıyor. Birleşmiş Milletler ile Dünya Sağlık Örgütü tarafından 2006 yılından itibaren bu yönde yapılan farkındalık çalışmalarıyla hedeflenen amaç ise; bireyleri, kuruluşları ve toplulukları harekete geçirmek için gerekli mesajları iletmek.

-Selin Güngör Alaçam

Türkiye’de ailede yaşlılara şiddet, suistimal ve ihmal sorunu ilk kez 2011 yılında Prof. Dr. İsmail Tufan tarafından I. Türkiye Gerontoloji Atlası’nda ortaya koyuldu. Burada açıklanan araştırmanın sonuçları toplumun geneline yansıtılarak değerlendirildiğinde; 200 bin civarında yaşlının şiddet, suistimal ve ihmalin ya da bunların kombinasyonlarından oluşan durumların kurbanı durumuna düştükleri ifade ediliyor.

15 Haziran “Yaşlılara Şiddet, Suistimal ve İhmal Günü” kapsamında, Bartın Halk Sağlığı Müdürlüğü, İl Sağlık Müdürlüğü ve Gerontologlar Derneği’nden temsilci olarak Gerontolog Ercan Tunç’un organizatörlüğünde halkın da katıldığı kurumlar arası ortak bir etkinlik düzenlendi. Etkinlik kapsamında mor fiyonk ve bilgilendirici broşürler dağıtılarak katılımcılardan gelen sorular cevaplandı. Ayrıca ulusal ve yerel basının destekleriyle daha geniş bir kitle için de farkındalık sağlandı.

Sorumluluk kadında fakat kadına psikososyal destek yetersiz Gerontolog Ercan Tunç, “Toplumsal yapı artan yaşlı ve bakıma muhtaç nüfus ile birlikte değişti. Toplumda bakıma muhtaç yaşlıların tüm ihtiyaçlarını karşılama noktasında sorumluluk kadınlara verilmiş durumda. Ancak bu sorumluluğa karşı, kadına verilmesi gereken psikososyal desteğin yetersizliği sonucunda şiddet, suistimal ve ihmal durumları da kaçınılmaz” dedi ve “Şiddet yalnızca ailede yaşanan bir durum olmayıp kurumlarda da yaşlılara karşı olumsuz benzer davranışlara rastlanıyor” açıklamasında bulundu.

Yaşlıların yüzde 95’i zor durumda Şiddete maruz kalan yaşlıların genel yaşlı popülasyonunda ufak bir orana sahip olduğunu, fakat sayılarının görmezden gelinmeyecek kadar yüksek olduğuna da dikkat çeken Ercan Tunç, “Türkiye’de yaşlıların yüzde 95’ten fazlasının geliri yok ve finansal açıdan tam bağımlı durumdalar” açıklamasında bulundu ve sözlerine şiddet, ihmal ve suistmal kavramlarına değinerek şöyle devam etti: “Şiddet kavramı; kaba kuvvet, hukuk dışı muamele, iktidar, iktidar salahiyeti, hiddet, atılganlık, ve sertlik; İhmal kavramı; bir şeyle veya bir kimseyle yeterince ilgilenmemek, bir şeyi veya bir kimseyi dikkate almamak. Suistimal kavramı ise; kötü niyetli bir şeyi veya bir kimseyi yanlış, abartılı, izinsiz olarak kullanmak anlamına geliyor. Suistimal ve ihmal de şiddetin türü. Şiddet kavramı yalnızca kuvveti ve psikolojik baskıyı ifade etmiyor. Ruhsal baskı yoluyla da insana acı çektirilerek şiddet uygulanmış oluyor.”

Not: Gerontolog Ercan Tunç Bartın Üniversitesi Hayat Boyu Öğrenme ve Yetişkin Eğitimi Yüksek Lisans Öğrencisi; Gerontologlar Derneği Asil Üyesi’dir.