Tüm Tıbbi Cihaz Üretici ve Tedarikçi Dernekleri Federasyonu (TÜMDEF) Yönetim Kurulu Üyesi Erkin Delikanlı 8 Milyar TL’lik hacme sahip tıbbi cihazda ithale bağımlılık sebebi ile güncel olarak içinden çıkılamaz bir durum içinde olduklarına dikkat çekiyor. Erkin Delikanlı Sağlık Bakanlığı’ndan bazı beklentilerini ise şöyle ifade ediyor: “Stratejik planlamanın ikinci sırasında yer alan tıbbi cihaz ile ilgili olarak komisyonlarda ilgili STK üyeleri mutlaka yer almalı, MKYS veri ekranı çok hızlı güncellenmeli geriye dönük fiyatlar ekonomik koşullar göz önünde bulundurularak firmalara baskı unsuru olmaktan çıkarılmalı.”
H.M: Sektörünüzün bugün içinde bulunduğu güncel durumu özetler misiniz?
E.D: Ekonomik koşulları bir kurala bağlı olmayan, güncellenmeyen, dinamik olmayan fiyat belirleme yöntemleri, geri ödeme sistemine alınmayan yeni jenerasyon ürünler, yerinde kullanılamayan teşvikler, kalite ayrımı olmayan benzer ürün grupları ile 8 Milyar TL’lik hacme sahip tıbbi cihazda güncel durum, ithale bağımlılık sebebi ile de güncel olarak içinden çıkılamaz bir durum içinde. Biraz karamsar oldu belki ama dünyada birçok ülke; istihdam, AR-GE, teknolojik gelişimler ve yenilikçi yaklaşımlar ile güvenli ürün geliştirerek ciddi bir katma değer oluştururken bizde ise sanayi yaklaşımından çok tüccar bakışı söz konusu olduğundan yolun çok başındayız. Dolayısıyla içinde bulunduğumuz durum güncel değil.
H.M: Sektörünüzün Sağlık Bakanlığı’ndan beklentilerini öğrenebilir miyiz?
E.D: Sektörümüz Sağlık Bakanlığıyla birlikte hastaların güvenli ürüne ulaşabilmesi için bu kamu hizmetini bir paydaş olarak yerine getiriyor. Sağlık Bakanlığı ile ilgili sorunlar ve çözüm önerileri sıklıkla muhataplarıyla sivil toplum kuruluşları ile bir araya gelerek çözüm odaklı bir tavır izliyor.
210 günden makul bir süreye ihtiyaç var
Yerelleşme süreci finansal yatırımlarla ve ilgili ticari kuruluşların finansal rahatlaması ile doğru orantılı olduğundan Sağlık Bakanlığı’nın insan sağlığına direkt temas eden ve sosyal olarak işgücü kaybını engelleyen ürünlerimizin geri ödeme sisteminde tahsilat sürelerini 210 günlerden daha makul bir süreye çekmeliler.
Sağlık Bakanlığı’ndan diğer beklentiler
Stratejik planlamanın ikinci sırasında yer alan tıbbi cihaz ile alakalı olarak beklentilerimiz; ilgili komisyonlarda ilgili STK üyeleri mutlak suretle yer almalıdır. MKYS veri ekranı çok hızlı güncellenmeli geriye dönük fiyatlar ekonomik koşullar göz önünde bulundurularak firmalara baskı unsuru olmaktan çıkarılmalıdır. Kur artışları, enflasyon gibi öngörülmesi zor ekonomik savaşlar koşullar çerçevesinde mücbir sebep kabul edilmeli ve bakanlığa bağlı idarelerin ihale artırım talepleri geciktirilerek firmaların ihale yasaklısı olması engellenmeli. Kalitesiz ürün geribildirimleri ve ilgili sağlık profesyonelleri sürece korkusuzca dâhil edilmeli. Etik kodlar yeniden belirlenmeli ve güncellenmeli. Sağlık Bakanlığı’ndan en hızlı beklediğimiz başlıklar bunlar. Unutmadan, bizden biri kabul ettiğimiz Sayın Sağlık Bakanımız Fahrettin Koca ile endüstri sektörümüzün, bayram kabul ettiği TÜYAP EXPO fuarında ya da öncesinde mutlaka bir araya gelmesi gerektiğine inanıyoruz.
H.M: Sektörünüzün Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan beklentilerini öğrenebilir miyiz?
E.D: Sektör Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan dinamik, güncellenebilir, şeffaf ve sürdürülebilir teknolojik ürünlere ve yenilikçi yaklaşımlara açık ve sektörü doğrudan finanse eden bir yapıya sahip Sağlık Uygulama tebliği bekliyor. Zaten 8 yıldır güncellenemeyen SUT ’un ilgili kurum tarafından acil olarak yenilenmesi kaçınılmaz bir sorun. Günümüzde yazılı ve görsel iletişim araçlarına bahis olmayan hiçbir ürün geri ödemesinde güncelleme yapılmıyor. Hizmet almaya devam ettiği sürece, ürün temini sağladığı sürece sorun olmadığını düşünen Sosyal Güvenlik Kurumu yönetimi hangi ürün ve hizmeti hangi kalitede aldığını güncelde tespit edemediğinden bu durumu bir sorun olarak görmekten kaçınıyor.
H.M: Sektörünüzün diğer sağlık sektörü paydaşlarından beklentilerini öğrenebilir miyiz?
E.D: Zaten hali hazırda birçok derneğimiz, federasyonumuz ve sendikamız ile birlikte “Sağlık Endüstrileri Platformu” çerçevesinde ortak olan sorunlarımız ve çözümlerimizi bir arada yaptığımız çalışmalar ile yürütüyoruz.
Kaliteye göre fiyat belirlenmeli
Endüstrimizde mevcut firmaların her birinin gönüllü bir şekilde bir sivil toplum kuruluşuna üye olması şart. Paydaşların SUT fiyatına göre kaliteli malzeme ithalatına ya da üretimine girmesi değil kaliteye göre fiyat belirlenmesi için çaba göstermesi gerekiyor. Birlikte ve çoğulcu olarak ülkemizde böylesi bir katma değeri devletin de desteği ile kazançlı bir hale getirebilir ve katma değer sağlayabiliriz.
H.M: 2019 yılının sektörünüzün genel beklentileri açısından nasıl bir yıl olacağını düşünüyorsunuz?
E.D: Şu anda yarını, önümüzdeki haftayı, sonraki ayı öngöremeyen; televizyonda başka şubede başka konuşan banka yetkililerinin baskılarıyla şirket değil finans yönetmeye çalışan endüstrinin 2019 yılıyla ilgili en ufak bir görüşü yok. Tüm dedikodular negatif yönde seyir ederken bu ekonomik krizin kuruluşlarımız için de bir ders olacağı ve bundan sonrası için bu sürecin çıktılarına göre hareket edeceği umuduyla 2019 ve sonraki yılların daha iyi olmasını umut etmekten başka hiçbir öngörümüz yok.