Sağlık Profesyonellerinin Dergisi
15 Nisan 2017

Hollanda

Sağlık sigortasının zorunlu olduğu Hollanda’da sağlık iki yasal sigorta şekli kapsamındadır:

“Temel sigorta” olarak adlandırılan Zorgverzekeringswet (Zvw), genel tıbbi tedavileri kapsar.

Wet Langdurige Zorg (WLZ) uzun süreli hemşirelik ve bakım hizmetlerini kapsar. (Eskiden Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) olarak bilinir).

Hollanda hükümeti sağlık sisteminin yönetiminden sorumlu değil

Hollandalı vatandaşlar otomatik olarak WLZ için hükümet tarafından sigortalıyken, herkes (18 yaşın altındakilar hariç), kendi temel sağlık sigortasını (basisverzekering) yaptırmak zorundadır. Eğer sigorta yaptırılmazsa para cezası söz konusu olur. Sigortacılar, yaş veya sağlık durumundan bağımsız olarak, 18 yaşın üzerindeki herkes için evrensel bir paket sunmak zorundadır – bir başvuruyu reddetmek ya da özel koşullar koymak yasadışıdır. Diğer birçok Avrupa sisteminin aksine Hollanda hükümeti, Hollanda’daki sağlık sisteminin erişilebilirliğinden ve kalitesinden sorumludur, ancak yönetiminden sorumlu değildir.

Hollanda’daki sağlık sistemi, Ocak 2006’da yürürlüğe giren ikili bir sistem ile finanse edilir. Uzun dönem bakım, özellikle de yarı kalıcı hastaneye yatırma işlemleri ve tekerlekli sandalyeler gibi engellilik maliyetleri, devlet kontrolündeki zorunlu bir sigortayla karşılanır. Bu ilk olarak 1968’de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) adı altında yürürlüğe giren Wet Langdurige Zorg’da (“Uzun Vadeli Sağlık Hakkındaki Genel Kanun”) belirtilmiştir. 2009’da bu sigorta, toplam sağlık harcamalarının yüzde 27’sini oluşturmuştur.

Kısa süreli tedavilerde ÖSS ve devlet işbirliği

Kısa süreli tıbbi tedaviler için özel sağlık sigortası şirketleri ile oluşturulmuş zorunlu sağlık sigortası sistemi vardır. Bu sigorta şirketleri, belirli bir dizi sigortalı tedavi paketini sağlamakla yükümlüdür. Bu sigorta, tüm sağlık harcamalarının yüzde 41’ini oluşturur. Sağlıkla ilgili diğer kaynaklar; vergiler (yüzde 14), cepten yapılan ödemeler (yüzde 9), ek isteğe bağlı sağlık sigortası paketleri (yüzde 4) ve bir dizi başka kaynaktan (yüzde 4) oluşur. Sağlık poliçesi satın alma gücü, kişilerin gelirine göre yapılan yardımlar ve işveren prim desteği ile sağlanır.

Sigorta şirketleri sağlık sigortası başvurusunu reddedemez ve özel şart getiremez

Özel sigorta şirketleri, tüm reçeteli ilaçların maliyetini içeren evrensel birincil tedavi rehberi için temel bir evrensel sigorta paketi sunarlar. Bunu herkes için sabit bir fiyata yaparlar. Aynı prim, genç ya da yaşlı, sağlıklı ya da hasta farkı olmaksızın ödenir. Sigorta şirketlerinin sağlık sigortası başvurusunu reddetmesi veya özel şartlar getirmesi (ör. İstisnalar, redler vb.) Hollanda’da yasadışıdır. Sistem yüzde 50 oranında işverenler tarafından devletçe kontrol edilen bir düzenleyici fona ödenen gelir vergileri ile finanse edilir. Devlet, bu fona ek bir yüzde 5 katkıda bulunur. Geri kalan yüzde 45 sigortalı tarafından doğrudan sigorta şirketine ödenen primlerden oluşur. Bazı işverenler sağlık sigortacılarıyla toplu sözleşmeler yapmakta ve bazıları da çalışanların primlerini bir ek imkan olarak onlar adına öder. Sigorta şirketleri gerektiğinde fondan ek ödeme alırlar.

Halk seçtiği sigorta şirketinden dolayı dezavantajlı duruma düşmez

Düzenleyici Fon, yüksek risk gruplu hastaların tedavisini üstlenen sigorta şirketlerini desteklemek için yapılan ödemeleri takip eder ve sigortaların ya da sigortalıların mağduriyetini önleyecek her türlü tedbiri alır. Sigorta şirketleri, finansmanın yüzde 45’lik doğrudan prim (sigortalı tarafından ödenen) kısmı için fiyatla birbirleriyle rekabet eder ve maliyetleri düşük ve kaliteyi yüksek tutmak için hastanelerle anlaşmalar yapmaya çalışırlar. Fon aynı zamanda, hakim durumun kötüye kullanılması (rekabet bozucu davranışlar) ve tüketicilerin menfaatlerine aykırı hareket eden kartellerin oluşmaması için denetim yapmakla görevlidir. Denetim mekanizması tüm temel poliçelerin aynı kapsama kurallarına sahip olduğundan ve vatandaşların sigorta şirketi seçimlerinden dolayı dezavantajlı duruma düşmediklerinden emin olur.

Aylık prim 100 Euro

Sigorta şirketleri, devletin belirlediği temel sigorta kapsamının üstünde, örneğin, diş bakımı gibi hizmetleri ek bir maliyet karşılığında sunabilir. Bireysel yetişkinler tarafından ödenen aylık prim ayda yaklaşık 100 Euro’dur. Düşük gelirli insanlar bu ödemeleri karşılayamıyorsa hükümetten yardım alabilirler. 18 yaşın altındaki çocuklar sistem tarafından kendilerine veya ailelerine ek bir ücret ödemeden sigortalanır. Fon özel sigortalara bu vatandaşlar için ödeme yapar.

Avustralya

Avustralya’daki sağlık sisteminin finansmanı, devlet finansmanı ve özel sağlık sigortasının bir bileşimidir. Devlet finansmanı, hastane dışı tıbbi tedaviye sübvanse olan ve hastane tedavisine ücretsiz evrensel erişim sağlayan Medicare planı ile sağlanır. Medicare, yüksek ücretli çalışanların gelir vergilerine eklenmiş belirli oranlardan (%1-2 civarı) elde edilen vergi gelirleri ile finanse edilir.

Özel sağlık sigortası, özel sağlık fonları ve sağlık fonları adı verilen bir dizi özel sağlık sigortası organizasyonu tarafından sağlanır. Yüzde 30 pazar payına sahip en büyük özel sağlık fonu Medibank’tır. Medibank, özel “kar amaçlı” sağlık fonlarına rekabet sağlamak üzere kurulmuştur. Devletin elinde olmasına rağmen, fon 2009 yılından bu yana kamu iktisadi teşebbüsü olarak faaliyet göstermekte ve diğer tüm kayıtlı özel sağlık fonları ile aynı düzenleyici rejim altında tamamen ticari bir işletme olarak faaliyet gösterir. Fon, primleri makul düzeyde tutmak için diğer sağlık fonlarına baskı yapmak üzere tasarlanmıştır.  Koalisyon Howard Hükümeti, 2007 seçimlerinde kazandığı takdirde Medibank’ın kamuoyunda satılacağını açıkladı ancak hükümet mülkiyetinde kalacağına söz veren Kevin Rudd yönetimindeki Avustralya İşçi Partisi tarafından yenildi. Tony Abbott yönetimindeki Koalisyon, 2010 seçimlerini kazanması halinde Medibank’ın özelleştirilmesi için aynı vaatte bulundu ancak yine İşçi Partisi tarafından yenildi. Özelleştirme, Koalisyon’un kazandığı 2013 seçimleri için yine bir Koalisyon politikası oldu. Bununla birlikte, özelleştirmenin hizmetlerin azalmasına ve maliyetlerin artmasına neden olacağına dair kamuoyu algısı, Medibank’ın özelleştirilmesini zor bir siyasi karar haline getirmiştir.

Bağımsız bir devlet kurumu: ÖSS ombudsmanı 

Avustralya’daki özel sağlık sigortasının birçok yönü 2007 Özel Sağlık Sigortası Kanunu ile düzenlenir. Özel sağlık sektörünün şikayet ve raporlanması bağımsız bir devlet kurumu olan Özel Sağlık Sigortası Ombudsmanı tarafından yapılır. Ombudsman, sağlık fonu başına şikayetlerin sayısını ve niteliğini pazar payıyla karşılaştıran yıllık bir rapor yayınlar. Avustralya’daki özel sağlık sistemi, primlerin yalnızca bir kişinin tıbbi geçmişi, mevcut sağlık durumu ya da yaşına bağlı olarak değişmemesi nedeniyle “topluluk derecelendirmesi” temelinde çalışır ve ırk, din, cinsiyet, cinsel tercih, istihdam niteliği bakımından üyeler arasında ayrımcılık yapılmasını yasaklar.