Acıbadem Proje Yönetimi Mekanik Grup Sorumlusu Bora Atay “Acıbadem Altunizade Hastanesi ameliyathane ve merkezi sterilizasyon ünitesinin (MSÜ) taşıdıkları yüksek hijyenik koşullar gereği sıkı şekilde kontrollü giriş ve çıkışlara sahip” olduklarını ifade ediyor ve sözlerini şöyle sürdürüyor: “Bu nedenle hastaneler birçok bölgesine aşina olan hasta ve hasta yakınları bir tarafa, hastane çalışanlarının dahi uzak kaldığı ‘ayrı bir dünya’ tanımına çok uyan alanlar. Acıbadem Altunizade Hastanesi ameliyathane ve merkezi sterilizasyon departmanlarında çalışanlar, sınırları tamamen ayrılmış bu alanlarda tüm gün boyunca hastane işletmeciliğinin belki de en kritik operasyonlarını yapıyor. Bu nedenle, cerrahi ve anestezi branş uzmanlarının, hemşirelik hizmetlerinin kalifiye hemşire ve teknisyen kadrosunun 14 ameliyat salonuna sahip ameliyathane departmanı ve sterilizasyon ünitesinde, kendi çalışmaları ve tedavi ettikleri hastalar için en uygun koşulları sağlayabilmek adına detaylı bir tasarım ve uygulama süreci gerçekleştirildi.”
Modüler panel ameliyathane uygulamaları
Etkin, verimli ve güvenli bir iş akışını sağlamak amacıyla gerçekleştirilen düzenlemelerin Acıbadem Altunizade Hastanesini benzerlerinden çok farklı noktaya taşıdığının altını çizen Bora Atay, “Modüler panel ameliyathane uygulamaları, havalandırma ve iklimlendirme sistemleri bakımından yüksek sızdırmazlık özellikleri sayesinde çok güvenli bir ortamın sağlanmasına yardımcı oluyor” diyor sözlerine şöyle devam ediyor: “Bununla birlikte önceden planlanabilen, süratli ve hatasız uygulamaya da imkan sağlanıyor. Öte yandan, hastane binasının ekonomik ömrü boyunca gerçekleşmesi muhtemel yenileme ihtiyaçları için operasyon devam ederken bu faaliyetlerin yapılabilmesine olanak sağlaması açısından da çok önemli avantajlara sahip. 2 bin m2 büyüklüğündeki ameliyathane departmanının tamamı modüler panel sistemi ile yapıldı. Gün boyu yaşayan personelin motivasyonu ve sürdürülebilir hijyenik özelliklerinden dolayı panel kaplaması olarak renkli dekoratif desenli cam tercih edilmiştir. Tamamı cam panel modüler ameliyathane salonları ve koridorları Türkiye’de ilk dünyada çok nadir olarak uygulanmaktadır. Ameliyathane departmanında, medikal alanlar dışında, idari ve lojistik alanlar ile tüm personelin gün boyu dinlenme ve sosyal ihtiyaçlarını karşılayabilmelerine olanak sağlayan farklı mekanlar oluşturuyor.”
Dünyada ilk uygulama ile literatüre geçildi
Günümüzde sektörlere göre farklı anlamlar ifade eden “Hibrit” sözcüğü hastanelerdeki ameliyathane salonlarının bir ya da birkaçının içerisine tanı bölümlerinde kullanılan sabit görüntüleme cihazları ile birleştirilmesi durumu için kullanılıyor. Günümüzde cerrahi yaklaşımlar, dokulara en az zarar veren minimal invazif yaklaşımları öne çıkarıyor. Robotik cerrahi, laparoskopik cerrahi ve navigasyon sistemleri altında yapılan girişimler bu yönde yaygın olarak başvurulan yöntemler. Acıbadem Altunizade Hastanesi ameliyathane departmanında yer alan operasyon odalarının 3’ü birbirleriyle bağlantılı olmak üzere, bir tanesi kurulmuş diğeri rezerv olarak bırakılmış yeni nesil “Robotik Kollu Anjio Cihazı”; batın bölgesindeki ameliyatlara da imkan sağlayan, geniş gövde çapı ve yüksek manyetik gücü ile “3 Tesla Manyetik Görüntüleme Cihazı” dünyada ilk defa uygulanan 12 metre uzunluğundaki taşıyıcı sistem ile her iki yöndeki ameliyathanelere hizmet edebilen “128 Kesitli Bilgisayarlı Tomografi” cihazları konularak, aynı anda farklı ameliyatlar veya bir ameliyatın farklı aşamalarında farklı görüntüleme cihazlarının kullanılmasına olanak verecek şekilde tasarlanıyor. Bu özellikleri ile de dünyadaki ilk uygulama olarak literatüre geçiyor. Ortaya çıkarılan bu yapı sayesinde, Beyin Cerrahisi, Girişimsel Radyoloji, Kardiyovasküler Cerrahi, Girişimsel Kardiyoloji, Ortopedi ve Travmatoloji, Yüz ve Çene Cerrahisi, Üroloji branşlarında görüntü altında girişimler, kanser cerrahileri, 3 boyutlu travma cerrahileri daha etkin ve güvenli olarak gerçekleştirilebiliyor.
Multidisipliner derlenme ünitesi
Özellikle büyük ölçekli hastanelerde, ameliyat olacak hastaların yataklı servislerden ameliyathane bölgesine transferlerinin sağlanmasının zaman planlaması açısından hep sıkıntılı bir süreç olduğundan da bahseden Atay, “Operasyonel verimlilik açısından bu zamanlamayı kontrol altına almak, temizlik ve hazırlık nedeniyle uzayan iki ameliyat arası süresini minimuma indirmeye olanak sağlamak üzere hasta giriş bölgesinde anestezik girişime başlamaya imkan sağlayan ameliyat öncesi hazırlık alanlarının oluşturulduğunu” belirtiyor. Hastaların ameliyat salonlarına transferleri üst tarafı kayar ameliyat masaları ile düzenlenmiş ve böylece sürecin uygun koşullarda yürütülmesinin sağlandığını anlatan Bora Atay diğer özelliklerden ise şöyle bahsediyor: “Bununla birlikte ameliyathane departmanına güvenli bir şekilde bağlanacak şekilde tasarlanan 35 yataklı ‘Multidisipliner Derlenme Ünitesi’ ile ameliyat sonrası uyanma ve hatta basit cerrahilerde doğrudan taburcu sürecine imkan sağlanarak operasyonel verimliliğe önemli katkı gerçekleştiriliyor. Ameliyathane departmanında, kullanım amaçlarına göre farklı ameliyathane salon grupları yerleşimi planlanıyor. Kısa süren cerrahi operasyonlar için daha yakın bölgeden başlamak üzere uzun süreli ameliyatlar ve hibrit ameliyathaneler için farklı bölgeler oluşturuluyor. Ameliyat salonlarında, canlı donör ile yapılan organ transplantasyonlarına yönelik ikiz ameliyathane, özellikle ortopedi ameliyatlarında kullanılan ultra temiz hava akımına sahip ameliyat salonu, robotik cerrahi, kardiovasküler cerrahi, beyin cerrahisi için özel tasarlanmış ameliyat salonları gibi farklı özellikler de dikkate alınarak ayrımlar yapılıyor.”
Görüntü aktarımı
Ameliyathane salonlarında bulunan yüksek çözünürlüklü dokunmatik medikal monitörlerin ameliyat esnasında cerrahi ekibe her türlü radyolojik bilgilendirmeyi verdiğini de söyleyen Bora Atay, “Bu yönüyle asistan hekimlere katkı ve eğitim imkanı da sağlanıyor. Bununla birlikte kurulan görüntü entegrasyon sistemi sayesinde, ameliyat salonu genel görüntüsünü ve vakadan alınan endoskopik görüntüler canlı olarak hastane binası içerisindeki toplantı odaları, konferans salonu, hekim odalarına aktarılabilmekte, gerektiğinde kontrollü olarak hastane dışına da gönderilebiliyor” bilgisini veriyor.
“Case cart” yöntemi
Acıbadem Altunizade Hastanesi “Merkezi Sterilizasyon Ünitesi”nin farklı bir operasyon sistemi ile çalışmak üzere düzenlendiğini belirten Atay bu düzenlemenin faydaları hakkındaysa şunları söylüyor: “Ameliyathane departmanının alt katında olmakla birlikte, kirli ve temiz asansörler ve steril alanlardan bağlanan özel merdiven ile ameliyathane bölgesinden yer kaybetmeden fonksiyonel açıdan çok uygun koşullar sağlanıyor. Ameliyathane departmanında olduğu gibi, tamamı boyanmış paslanmaz çelik kaplamalı panellerden oluşan modüler sistem ile inşa edilen ‘Merkezi Sterilizasyon Ünitesi’nin mimari tasarımında standartlar gereği oluşturulan kirli, temiz ve steril alanların yanında yaklaşık 200 m2 büyüklüğünde geniş bir steril depo alanı oluşturulmuştur. Ameliyathane iş akışlarını etkin ve verimli kılmak için uygulanan en çağdaş metod, her bir ameliyata ait özel olarak hazırlanan vaka paketlerini ifade eden “Case cart” (ameliyat arabası) yöntemi. Bu yöntem, ameliyat olacak hasta adına hazırlanan ve içerisinde cerrahi setlerin yanında o operasyonda kullanılacak her türlü tıbbi sarf malzemesi, anestezik ilaçlar, özel tıbbi malzeme ve ameliyat ekibine ait steril tekstil ürünlerini de içeren paketlerin bulunduğu arabanın zamanında ameliyat salonuna sevk edilmesi esasına dayanıyor. Bu sistemin yürütülebilmesi için öncelikle bir süpermarket görüntüsünü andıran ve malzeme isimliklerinin yer aldığı düzenli raf sistemlerinden oluşan geniş bir depolama alanına ihtiyaç var. Ameliyathane Tedarik Alanı (ATA) olarak adlandırılan bu alanın, steril edilmiş cerrahi aletler, steril tıbbi sarf malzemeleri ve eczaneden gelen ürünlerin bulunduğu depolara farklı noktalardan güvenli bir bağlantısının kurulması esas.”
Uygun fiziki koşullarla birlikte, vaka paketlerini hazırlamak, idari ve tıbbi takibini yapmak, iade edilecek sarf malzemeleri veya kirli cerrahi setlerin envanter kontrolü ile sterilizasyon ünitesine geri dönüşünü takip edecek özel bir yazılım gerektiğinin de altını çizen Bora Atay, “Acıbadem Altunizade Hastanesi Merkezi Sterilizasyon Ünitesi’nde hastane yönetim sistemine entegre olarak çalışan bu yazılım, sürecin güvenle işletilmesine olanak sağlıyor. Bu sistem, aynı zamanda tüm cerrahi setlerin kullanım sıklıklarının takibini de sağlayarak setlerin efektif kullanılmasına çok önemli katkı yaratıyor” açıklamasında bulunuyor.