Kim HAGSTRÖM1, DSc
Ludo Vereecken2 MSc
Pekka KANERVA1, PhD
Ismo GRÖNVALL1, BSc
1Halton Oy, Helsinki, Finlandiya, 2UZ Gent, Gent, Belçika
Hibrit ameliyathaneler, C-Kollu sistemler, CT (bilgisayarlı tomografi) veya MRI (Manyetik rezonans görüntüleme) gibi cihazların kullanıldığı ve tam işlevli bir cerrahi paket ile kombine edilen gelişmiş ameliyathanelerdir. Hibrit ameliyathane konfigürasyonu cerrahların tanı (gerçek zamanlı görüntü rehberliği) ve tedavi prosedürlerini birleştirmesini sağlayarak daha iyi cerrahi sonuçlar verir ve işlem hasta için daha az travmatik olur. Bu tip ameliyathaneler modern hastanelerde gittikçe yaygınlaşıyor.
Konvansiyonel ameliyathanelere kıyasla hibrit ameliyathaneler, yüksek seviyede tıbbi donanımın yanı sıra karmaşık ve kapsamlı bir çalışma düzeni nedeniyle çok daha karmaşıktır. (5)
Hibrit ameliyathanelerin kurulumundan elde ettiğimiz deneyimler bize bu ameliyathanelerin özellikle havalandırmayla ilgili kendilerine has tasarım ve operasyonel zorlukları olduğunu göstermiştir. Bu sorunlar fiziksel kurulumun ve sürdürülebilirliğin koordinasyonu, tıbbi donanımların sebep olduğu tıkanıklık, kapsamlı ısı yükleri ve hijyenik açıdan kritik alanların konumu gibi konular olup çözümlenmeleri için tıbbi havalandırma çözümü sağlayıcıları ve diğer disiplinler ile disiplinlerarası tasarım yaklaşımı izlenmelidir. Ameliyathane havalandırması konusunda hibrit ameliyathaneler özellikle eski mantralara meydan okuyor.
Hibrit ameliyathanelerin havalandırılması
Konvansiyonel ultra temiz havalandırılmış ameliyathaneler için geleneksel olarak kullanılan hava dağıtım prensibi “Tek Yönlü Akış” (UDF –Unidirectional Flow) olmuştur. Bu teknoloji, hava akış çizgilerinde hiç ya da çok düşük bir bozulma olduğunda tasarlandığı gibi çalışır ki bu çoğu cerrahi işlemde geçerli değildir. (1)
Ayrıca, aydınlatmadan veya hava akışını bozan diğer cihazlardan etkilenmediğinde, hava temizliğinin sadece plenumun altındaki alanı kapsaması amaçlanır. Laminar akış cihazının fiziksel donanıma takılması zorluğu ve cihazlar tarafından engellenen kritik çalışma alanlarına ulaşmak için dikey aşağı-akışın yetersizliği olarak karşımıza çıkan bu iki taraflı problemin özellikle hibrit ameliyathanelerde mevcut olduğu gösterilmiştir. (2)
Dahası, işlemde kullanılacak cerrahi enstrümanlar genellikle ameliyat esnasında ve ameliyatın gerçekleştiği alanın uzağında hazırlanır. Bu nedenle, hava temizliğinin kapsama alanı ameliyat masasının etrafındaki alandan çok daha geniş olabilir.
Halton Vita OR Space 5 çözümü, akıllı kontrollü-seyreltme akışı ile tüm ameliyathaneye ultra temizlik koşulları sağlar. Çözümün geleneksel ve hibrit ameliyathanelerdeki etkinliği hem simüle edilmiş işlemlerde hem de canlı işlemlerde doğrulanmıştır (3,4) ve Stockholm’deki Nya Karolinska Hastanesi’nde bulunan 36 ameliyathanede kullanılır. Bu çözüm aynı zamanda, Şekil 1’deki örnekte görebileceğiniz, gibi çeşitli hibrit ameliyathanelere başarı ile uygulanmıştır.
Vaka Çalışması (6)
Belçika’daki Ghent Üniversitesi Hastanesi’nin transkateter aort kapak implantasyonu (TAVI) ameliyatları için yeni bir hibrit kardiyak kateterizasyon laboratuvarı kurması gerekiyordu. Bu işlem, yüksek operatif riski bulunan seçilmiş hastalarda açık cerrahi aort kapak replasmanına bir alternatifti. Bu nedenle, ameliyathane ortamının hijyen seviyesi için ultra temiz koşulu belirlendi. Ek olarak, hastane cerrahi personeli için mükemmel bir çalışma ortamı da sağlamak istedi. (Radyasyondan korunma, termal konfor, düşük ses seviyeli akustik konfor)
Bir hibrit kardiyak kateterizasyon laboratuvarında, tam bir C-Kolu tavana diğer birçok tavan aparatıyla birlikte bağlanırken müdahalede kullanılacak olan cerrahi enstrümanlar ameliyatın gerçekleşeceği alanın uzağında hazırlanır (bkz. Şekil 2). Bu nedenle, hava temizliğinin kapsama alanı ameliyat masasının etrafındaki alandan çok daha geniştir. Böyle bir ortamda havalandırma tasarımına yönelik ek zorluklara örnek olarak yüksek, yoğun ısı yükleri ve cerrahi personelinin steril enstrümanların kritik alanlarının etrafındaki konumları gösterilebilir.
Tasarım sırasında, seçilecek olan havalandırma çözümünün hem hijyenik hem de diğer müşteri gereksinimlerini karşıladığını doğrulamak gerekiyordu. Bunun sağlanması için de hesaplamalı akışkanlar dinamiği (CFD – computational fluid dynamics) simülasyonunu kullanılarak alternatif çözümler araştırıldı. Halton tarafından kullanılan CFD modelleri, bu tür simülasyonların güvenilirliğini sağlamak için fiziksel ameliyathane laboratuvarında doğrulandı. Düşük türbülanslı (LTF – lowturbulent) aşağı akış üniteleri ile Bölgesel Koruma, Kontrollü- Seyreltme (Halton Vita OR Space 5) ve geleneksel harmanlama gibi alternatif havalandırma çözümleri üzerinde çalışmalar yapıldı. Alternatifler arasında sadece Halton Vita OR Space 5 müşterinin hijyenik ve çevresel konfor tasarım hedeflerini tatmin edebildi. (bkz. Şekil 3)
Örneğin, LTF enstrüman masasına hijyenik koşullar sağlayamadı ve C-Kol ile çarpışması çalışma alanı içinde yüksek bir rahatsızlık riskine neden oldu. Fiziksel düzen analiz edildiğinde, LTF kullanımı için bulunan başka bir ek zorluksa LTF ünitesinin tıbbi kuruluma ilavesinin imkansız olmasıydı.
KAYNAKÇA
- Nordenadler J. (2010) PhD Thesis:Some observations on safety ventilation in operating rooms, Bulletin No 74: Building Services Engineering, KTH, Sweden
- Yomada Y, Diagonal clean airflow systems for hybrid operating rooms, IFHE 2016 conference, Den Haag, Netherlands
- Hagström K et al, Validation of Vita OR Space Solution Using Simulated Operation, Ventilation 2015 Conference, Shanghai, China
- Jansson L, Validation of NKS Operating Room, Presentation, Sjukhusdagar 2016 Symposium, R3 Nordic, Stockholm, Sweden
- Bulitta C, Der Hybrid-OP: Gibt es bereits einen Standard, Medizintechnik 1/2013, Germany
- Vereecken L, Hagström K et al, Facing Challenges of Reduction of Patient Radiation Dose, Excellent Image Quality and Air Cleanliness in a Hybrid Cardiac Catheterization Laboratory, European Conference for Hospital Engineering, 2017, Bologna, Italy